خودمراقبتی به هر کاری اشاره دارد که برای حفظ سلامت ذهنی، عاطفی، جسمی، اجتماعی و معنوی خود انجام میدهید. این مفهوم را میتوان با مثال ماسک اکسیژن در هواپیما توضیح داد: اگر ماسکها پایین بیایند، قبل از کمک به شخص دیگری، باید ماسک خود را بگذارید. اگر بیهوش شوید، نمیتوانید به کسی کمک کنید و خودتان نیاز به کمک خواهید داشت. همین مفهوم در زندگی روزمره نیز صادق است.خودمراقبتی چیست و چرا برای شما مهم است؟
خودمراقبتی به چه معناست؟
خودمراقبتی صرفاً حمام حبابی گرفتن و فراموش کردن مشکلات نیست. این به تمام اعمال یا فعالیتهایی اشاره دارد که جنبههای سلامتی شما را بهبود میبخشند. دکتر کارولین پرجسی، رئیس انجمن مشاوره انسانگرایانه، بیان میکند که اصطلاح “خودمراقبتی” اغلب بد استفاده میشود و مردم آن را با روزهای اسپا و زمان زیادی برای اجرا اشتباه میگیرند.
به گفته دکتر پرجسی، روشهای کوچکی وجود دارد که میتوانید در طول روز خودمراقبتی را تمرین کنید، مانند توجه به تنفس خود و تمرین آگاهی ذهنآگاهانه که میتواند به تنظیم هیجان کمک کند و نحوه تعامل شما با جهان را برجسته سازد. با توجه به این اطلاعات، میتوانیم تصمیمات آگاهانهای در مورد نحوه استفاده از توجه و انرژی خود بگیریم. برای اینکه خودمراقبتی شما جامع باشد، باید به هر جنبه از سلامتی خود بپردازید، نه فقط سلامت روانتان. طبق سازمان خدمات سوء مصرف مواد و سلامت روان (SAMHSA)، در مجموع هشت بعد سلامتی وجود دارد:
- سلامت عاطفی
- سلامت محیطی
- سلامت مالی
- سلامت فکری
- سلامت شغلی
- سلامت جسمی
- سلامت اجتماعی
- سلامت معنوی
چرا خودمراقبتی مهم است؟
به گفته پرجسی، خودمراقبتی میتواند رابطه شما با خود و دیگران را بهبود بخشد. همانطور که شیوههای خودمراقبتی خود را با خودمان پرورش میدهیم، در فعالیتها و رفتارهایمان استوارتر و هدفمندتر میشویم و به منابع محدود، انرژی و اولویتهایمان احترام میگذاریم.
دکتر روزینا بریتون، مشاور و عضو هیئت علمی دانشگاه ساترن نیوهمپشایر (SNHU)، تاکید میکند که خودمراقبتی میتواند به ویژه برای کسانی که در حرفههای یاریرسان کار میکنند، بسیار مهم باشد. او میگوید: “به خصوص در کاری که من به عنوان مشاور انجام میدهم، به شخص دیگری میبخشم، چیزی از خدمت به دیگران میدهم. و گاهی اوقات، اگر ظرف من ترک خورده یا سوراخ شده یا خالی است، باید مطمئن شوم که از آن ظرف مراقبت میکنم.” با اشاره دوباره به ماسکهای اکسیژن در هواپیما، بریتون خاطرنشان میکند که اگر از خودتان مراقبت نکنید، نمیتوانید به بهترین شکل از دیگران مراقبت کنید. “ما اغلب در فرهنگی زندگی میکنیم که ذهنیت پرهیاهو، بیش از حد موفق شدن و کمالگرایی را ستایش میکند. اما در واقعیت، این ما را به استرس زیاد و به فرسودگی سوق میدهد.”
نمونههایی از خودمراقبتی چیست؟
بریتون میگوید: “گاهی اوقات میتواند شامل اقدامات جامعتری باشد که به سلامت ذهنی، عاطفی، جسمی و گاهی حتی معنوی شما کمک میکند. گاهی واقعاً فقط احترام گذاشتن به محدودیتهایتان و محافظت از آرامشتان است.” به گفته بریتون، خودمراقبتی میتواند شامل شرکت در فعالیتهایی باشد که حال شما را بهتر میکند، پیادهروی، روشن کردن شمع – یا بله، حمام حبابی گرفتن یا بازدید از اسپا. اما میتواند به معنای تمرکز بر رشد شخصی نیز باشد. “بنابراین ممکن است به معنای خواندن کتابی در مورد رشد شخصی، رشد مالی باشد. همه اینها چیزهایی هستند که در خودمراقبتی جای میگیرند.”
پرجسی معتقد است هر فعالیتی که شما را استوار (یا متمرکز) میکند، خودمراقبتی محسوب میشود. او به طور خاص توصیه کرد:
- در طبیعت بودن
- تمرینات تنفس
- مشاوره
- محدود کردن فناوری
- حرکت (ورزش)
او میگوید زمانی که استوار (یا متمرکز) هستید، میتوانید با خود و دیگران با دلسوزی بیشتری تعامل داشته باشید. “این یک اثر موجدار ایجاد میکند و گفتگوها و راهحلهای سازندهتر و سالمتری را فراهم میآورد.”
شما چه فعالیتهای خودمراقبتی را در زندگی روزمره خود انجام میدهید؟
منبع